Artykuł przedstawia informacje związane z osiągnięciem wieku emerytalnego a możliwością dalszego zatrudnienia pracownika.
Wiek emerytalny i podstawy jego określenia
Wiek emerytalny to przewidziany w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wiek, którego osiągnięcie uprawnia pracownika do zaprzestania aktywności zawodowej oraz otrzymania świadczenia emerytalnego.
Powszechny wiek emerytalny od 1 października 2017 r. wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Czy osiągnięcie wieku emerytalnego stanowi podstawę do zakończenia stosunku pracy przez pracodawcę?
Przede wszystkim należy podkreślić, że nabycie praw emerytalnych nie oznacza automatycznego ustania stosunku pracy. Pracownik może nadal kontynuować stosunek pracy, który trwał przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Dodatkowo, pracownik nie musi w tym zakresie składać żadnego wniosku czy deklaracji o woli dalszego kontynuowania pracy.
Zgodnie z obecnie obowiązującą linią orzeczniczą, samo osiągnięcie wieku emerytalnego nie stanowi podstawy do zakończenia stosunku pracy przez pracodawcę. Nie istnieje w tej kwestii jakikolwiek automatyzm uprawniający pracodawcę do wypowiedzenia umowy z pracownikiem z dniem nabycia przez niego prawa do emerytury.
Taką linię orzeczniczą potwierdza m. in. wyrok Sądu Najwyższego – Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 19 stycznia 2016 r., sygn. akt I PK 72/15: „Nabycie uprawnień emerytalnych i – pośrednio – osiągnięcie wieku emerytalnego, stanowi dopuszczalne i społecznie uzasadnione kryterium doboru pracownika do zwolnienia w przypadku redukcji zatrudnienia. Nie może natomiast stanowić samoistnej przyczyny wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę”.
Wiek emerytalny a zdolność pracownika do pracy
Co istotne, osiągnięcie wieku emerytalnego nie przesądza o zdolności pracownika do wykonywania dotychczasowych obowiązków, nie istnieje automatyzm w stwierdzeniu, że nabycie wieku emerytalnego jest podstawą do stwierdzenia nieprzydatności pracownika.
Tak też uznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 stycznia 2009 r., sygn. akt II PK 104/11: „zdarzenia te [wiek emerytalny] nie wiążą się bezpośrednio z pracą, a przede wszystkim nie przesądzają o nieprzydatności pracownika do wykonywania dotychczasowych obowiązków. Osiągnięcie wieku emerytalnego nie jest także powodem do wypowiedzenia umowy ze strony pracodawcy”.
Wiek emerytalny a podstawy do rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem, który osiągnął wiek emerytalny
Jak wspomniano powyżej, wiek emerytalny nie stanowi podstawy do zwolnienia pracownika. Taka podstawa może wystąpić jedynie w indywidualnych przypadkach leżących po stronie pracownika lub pracodawcy, które związane są przede wszystkim z niewłaściwy świadczeniem pracy, ale musi być to oceniane wyłącznie w kontekście konkretnego przypadku. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2012 r., sygn. akt II PK 104/11: „powody zwolnienia pracownika w wieku emerytalnym powinny się odwoływać do obiektywnych, indywidualnie skonkretyzowanych przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy związanych z wykonywaniem pracy, takich jak na przykład niewłaściwe wykonywanie obowiązków pracowniczych, obniżenie wydajności, długotrwałe nieobecności w pracy spowodowane chorobami, brak zdolności dostosowania się do procesów modernizacyjnych, ograniczenie zakresu działalności zakładu pracy, zmiana profilu działalności produkcyjnej lub usługowej wymuszająca zatrudnienie pracowników o innych kwalifikacjach„.
Podsumowując, pracownik nie ma obowiązku przejścia na emeryturę wraz z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Jednocześnie pracodawca nie może przymusić pracownika do przejścia na emeryturę.
Pomoc prawna w sprawach w zakresu prawa pracy
Kancelaria świadczy pomoc prawną w sprawach z zakresu prawa pracy. Analizujemy sprawę w oparciu o przekazane przez Klienta dokumenty i podejmujemy odpowiednie kroki prawne. Zachęcamy do kontaktu. Usługi Kancelarii z zakresu prawa pracy obejmują pomoc w potencjalnych sporach sądowych oraz bieżącą obsługę prawną przedsiębiorców, w szczególności przedsiębiorców z branży budowlanej.
