Często kredytobiorcy, którzy zawierali umowy kredytu frankowego, zmieniali swoje plany życiowe i po jakimś czasie od daty zawarcia umowy kredytowej przeznaczali mieszkania na wynajem. Część z kolei kredytobiorców zawierała kredyty z myślą, aby od razu wynająć mieszkanie. Czy w takim wypadku kredytobiorca również może domagać się unieważnienia kredytu?
Dlaczego banki w sprawach frankowych podnoszą kwestię najmu mieszkania?
Znakomita większość kredytów frankowych oraz kredytów powiązanych z inną walutą jest unieważniana w całości, m.in. z uwagi na znajdujące się w nich postanowienia niedozwolone (klauzule niedozwolone).
Przepisy dotyczące postanowień niedozwolonych stosuje się w relacji przedsiębiorca – konsument. W konsekwencji banki bardzo często kwestionują status kredytobiorców jako konsumentów, podnosząc właśnie argument, że lokal/dom (przedmiot kredytowania) jest wynajmowany.
Czy faktycznie taki argument może mieć znaczenie w procesie o stwierdzenie nieważności kredytu powiązanego z walutą obcą?
Wynajęcie mieszkania po zawarciu kredytu frankowego
Fakt, że doszło do wynajęcia mieszkania (lokalu albo domu) jakiś czas po zawarciu kredytu frankowego, nie powinien mieć jakiegokolwiek znaczenia dla uznania, że kredytobiorca posiada status konsumenta.
Umowę bada się bowiem na moment jej zawarcia i kluczowe znaczenie ma pierwotne przeznaczenie konkretnej nieruchomości. Zmiana naszych planów życiowych (względnie możliwości zarobkowych) i wynajęcie mieszkania (lokalu albo domu), np. kilka lat po zawarciu umowy kredytu frankowego nie powinna w jakikolwiek sposób wpłynąć na korzystne rozstrzygnięcie w toku ewentualnego procesu sądowego.
Kredyt frankowy z myślą o wynajęciu mieszkania
Inaczej może zostać potraktowana sytuacja, w której mieszkanie (lokal albo dom) zostało wynajęte od razu po zawarciu umowy kredytowej. W takim wypadku banki podnoszą bowiem zarzuty, że kredyt ma charakter inwestycyjny, a sam kredytobiorca powinien zostać uznany za przedsiębiorcę (a nie konsumenta).
Niemniej w orzecznictwie sądów powszechnych oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) przyjmuje się, że zamierzenie inwestycyjne, jakim jest najem mieszkania (lokalu albo domu) jest jak najbardziej czynnością o konsumenckim charakterze. W omawianym przypadku kredytobiorcy powinien zatem zostać przyznany status konsumenta i w konsekwencji ochrona prawna wynikająca z przepisów o klauzulach niedozwolonych.
Brak statusu konsumenta będzie występował z kolei w sytuacji, w której kredyt frankowy został zaciągnięty przez kredytobiorcę prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości i kredytowana nieruchomość zostanie oddana pod wynajem.
Należy jednak pamiętać, iż w najgorszym wypadku, gdyby sąd doszedł do uznania, że kredytobiorca nie ma statusu konsumenta, z pomocą winna przyjść uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2022 r. w sprawie o sygn. III CZP 40/22, zgodnie z którą: „Sprzeczne z naturą stosunku prawnego kredytu indeksowanego do waluty obcej są postanowienia, w których kredytodawca jest upoważniony do jednostronnego oznaczenia kursu waluty właściwej do wyliczenia wysokości zobowiązania kredytobiorcy oraz ustalenia wysokości rat kredytu, jeżeli z treści stosunku prawnego nie wynikają obiektywne i weryfikowalne kryteria oznaczenia tego kursu. Postanowienia takie, jeśli spełniają kryteria uznania ich za niedozwolone postanowienia umowne, nie są nieważne, lecz nie wiążą konsumenta w rozumieniu art. 3851k.c.”.
W oparciu o treść cytowanej uchwały prawidłowym rozstrzygnięciem sądu w sprawie frankowej, w której unieważnienia umowy domaga się kredytobiorca nieposiadający statusu konsumenta, jest stwierdzenie nieważności kredytu frankowego z uwagi na sprzeczność tej umowy z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.
Pozew o unieważnienie kredytu frankowego w przypadku wynajęcia mieszkania
Z niniejszego artykułu wynika, że fakt wynajęcia mieszkania (lokalu albo domu) przez kredytobiorcę nie powinien mieć co do zasady znaczenia dla kwestii stwierdzenia nieważności kredytu frankowego.
Z naszej dotychczasowej praktyki wynika, że status konsumenta może zostać faktycznie zakwestionowany w sytuacji, gdy kredyt na cel mieszkaniowy został faktycznie przeznaczony na prowadzoną działalność gospodarczą. Jeżeli posiadacie Państwo kredyt frankowy albo powiązany z inną walutą obcą i zastanawiacie się, czy możecie domagać się w sądzie stwierdzenia nieważności takiej umowy, zapraszamy do bezpłatnej analizy umowy kredytowej.
