Do jakich umów zastosowanie ma sankcja kredytu darmowego?

Niniejszy artykuł opisuje, jakie umowy można podważyć w ramach sankcji kredytu darmowego, uregulowanej w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim i zyskać darmowy kredyt.

Sankcja kredytu darmowego – na czym polega i jakie są jej skutki?

Zgodnie z ustawą z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, udzielając tzw. kredytu konsumenckiego bank (lub inna instytucja) zobowiązany jest do spełnienia szeregu obowiązków formalnych oraz informacyjnych.

W przypadku naruszenia jednego z ww. obowiązków konsument (kredytobiorca/pożyczkobiorca) uprawniony jest do skorzystania z tzw. sankcji kredytu darmowego, która polega na tym, iż po złożeniu stosownego oświadczenia kredytobiorca (pożyczkobiorca) jest zobowiązany do zwrotu wyłącznie udostępnionej mu kwoty kredytu (pożyczki), a więc bez odsetek i innych kosztów (np. prowizji) w terminie i w sposób ustalony w umowie.

Więcej na temat skutków sankcji kredytu darmowego pisaliśmy w artykułach: „Skutki sankcji kredytu darmowego – czyli o darmowym kredycie słów kilka” oraz „Sankcja kredytu darmowego – jak odzyskać pieniądze?”.

Zakres zastosowania sankcji kredytu darmowego – status konsumenta

Pierwszym warunkiem skorzystania z sankcji kredytu darmowego – oprócz uchybień formalnych lub informacyjnych w umowie – jest posiadanie statusu konsumenta. Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim znajduje bowiem zastosowanie wyłącznie do umów zawieranych przez konsumentów.

Konsumentem z kolei jest osoba fizyczna dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Tym samym sankcja kredytu darmowego nie znajdzie zastosowania w przypadku umów zawieranych między przedsiębiorcami (kredyty/pożyczki firmowe).

Po drugie, sankcję kredytu darmowego stosuje się do określonych typów umów. Należy mieć tutaj na uwadze, w jakim okresie dana umowa była zawierana oraz to, czy jest ona zabezpieczona hipoteką.

Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim znajduje bowiem zastosowanie do umów zawieranych po 18 grudnia 2011 r. Z kolei do umów zawieranych wcześniej (między 19 września 2002 r. a 18 grudnia 2011 r.) stosujemy ustawę z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim.

W dalszej części niniejszego artykułu omówione zostaną poszczególne umowy, do których zastosowanie znajduje sankcja kredytu darmowego.

Umowa kredytu konsumenckiego do kwoty 255.550 zł a sankcja kredytu darmowego

Przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim stosuje się do umów o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi.

Aby zastosowanie znalazła ww. ustawa – i w konsekwencji możliwość skorzystania z sankcji kredytu darmowego – konieczne jest spełnienie następujących przesłanek: 1) zawarcie umowy z kredytodawcą jako konsument; 2) wartość kredytu nie przekracza kwoty 255.550 zł; 3) brak zabezpieczenia umowy hipoteką (dotyczy umów zawieranych od 22 lipca 2017 r.).

Umowa kredytu konsumenckiego powyżej kwoty 255.550 zł a sankcja kredytu darmowego

Wyjątkowo sankcja kredytu darmowego może znaleźć zastosowanie do umów w wysokości powyżej kwoty 255.550 zł. Dotyczy to umów, których przeznaczeniem (celem) jest remont domu albo lokalu mieszkalnego – z tym zastrzeżeniem, że przedmiotem zabezpieczenia w takiej umowie nie może być hipoteka.

Kredyt konsumencki zabezpieczony hipoteką a sankcja kredytu darmowego

Co do zasady ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim nie stosuje się do kredytów zabezpieczonych hipoteką na nieruchomości.

Wyłączenie to dotyczy umów zawieranych po dniu 21 lipca 2017 r. Dnia 22 lipca 2017 r. weszła bowiem w życie ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Do umów objętych przepisami niniejszej ustawy nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Sankcja kredytu darmowego może zatem potencjalnie dotyczyć umów zabezpieczonych hipoteką, które – przy spełnieniu wcześniej opisanych warunków – zostały zawarte do dnia 21 lipca 2017 r. (art. 85 ust. 2 ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami).

„Chwilówki” a zastosowanie sankcji kredytu darmowego

Przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim stosujemy także do umów pożyczek, w tym umów udzielanych nie tylko przez banki, ale także inne podmioty, które w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej udzielają lub dają przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu.

Wszystkie zatem umowy zawierane przez firmy oferujące pożyczki pozabankowe (np. Profi Credit) powinny odpowiadać wymogom stawianym przez przepisy ustawy o kredycie konsumenckim. Jakiekolwiek naruszenie może otwierać drogę do skorzystania z sankcji kredytu darmowego.

Inne umowy, które mogą być objęte sankcją kredytu darmowego

Oczywiście interesująca nas ustawa (o kredycie konsumenckim) wskazuje na szereg innych umów, do których to znajduje zastosowanie. Dotyczy to w szczególności umów o:

kredyt konsumencki, który spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia swojemu członków;
odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia;
kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia;
kredyt odnawialny.

Umowy, do których nie stosuje się ustawy o kredycie konsumenckim

Analizując zagadnienie sankcji kredytu darmowego należy pamiętać także o tym, że ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim zawiera szereg wyłączeń.

I tak, sankcja kredytu darmowego nie będzie mogła znaleźć zastosowania do niżej wskazanych umów:

w których konsument nie jest zobowiązany do zapłaty oprocentowania oraz innych kosztów związanych z udzieleniem lub spłatą kredytu konsumenckiego;
leasingu, jeżeli umowa nie przewiduje obowiązku nabycia przedmiotu umowy przez konsumenta;
o kredyt udzielany wyłącznie pracownikom zatrudnionym u danego pracodawcy w ramach działalności dodatkowej, w której pracownik nie jest zobowiązany do zapłaty oprocentowania lub jest zobowiązany do zapłaty rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania niższej od powszechnie stosowanych na rynku.

Pełen wykaz wyłączeń znajdziemy w art. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Jak skorzystać z sankcji kredytu darmowego – wsparcie prawne dla konsumentów

Przed złożeniem oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego istotne jest nie tylko wskazanie konkretnych naruszeń, ale również zweryfikowanie czy do danej umowy zastosowanie znajdują przepisy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Z przedmiotowego artykułu wynika, iż sankcja kredytu darmowego dotyczyć będzie przede wszystkim umów: 1) które zawieramy jako konsument; 2) kwota kredytu/pożyczki nie przekracza 255.550 zł; 3) umowa nie jest zabezpieczona hipoteką.

Zapraszamy do bezpłatnej analizy umowy pod kątem możliwości zastosowania sankcji kredytu darmowego. Przedstawiamy symulacje skutków sankcji kredytu darmowego (wynikających z tego korzyści), omawiamy optymalną strategię działania oraz reprezentujemy Klientów w sprawach sankcji kredytu darmowego na etapie przedsądowym oraz sądowym.