Obowiązkiem inwestora w przypadku większości robót budowlanych wymagających pozwolenia na budowę jest powołanie kierownika budowy. Czuwa on nad prawidłowym przebiegiem prac i bierze za nie odpowiedzialność. W przypadku, gdy kierownik budowy nie spełnia swoich zadań, można dochodzić od niego roszczeń. Podpowiadamy, jak skutecznie pociągnąć go do odpowiedzialności.
Jakie są najczęściej powtarzające się błędy kierownika budowy?
Najczęściej powtarzające się zarzuty w stosunku do kierownika budowy to:
- naruszenie przepisów prawa budowlanego oraz Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,
- nieprzestrzeganie zasad wiedzy technicznej,
- niedotrzymanie należytej staranności przy organizacji i nadzorowaniu wykonywania prac,
- naruszenie bezpieczeństwa realizacji prac budowlanych.
Poważnym uchybieniem ze strony kierownika budowy jest zbyt rzadka obecność na budowach, na których pełni samodzielne funkcje techniczne. Nie ma bowiem wtedy możliwości rzeczywistego nadzoru nad prawidłowym przebiegiem prac i sprawdzenia zgodności poszczególnych etapów z przyjętym projektem oraz przepisami.
Może zdarzyć się także, że kierownik budowy nie przestrzega przepisów związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Jeśli nie zadba m.in. o odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy, może to skutkować poważnymi wypadkami.
Problemem są także błędy w nadzorze technicznym. Naruszanie zasad sztuki budowlanej, nieuchwycenie błędów podczas wykonywania poszczególnych elementów konstrukcyjnych, np. niewłaściwe osadzenie zbrojenia czy złe wykonanie izolacji termicznej mogą skutkować poważnymi problemami. Ich usunięcie w przyszłości może być niezwykle kosztowne. W takim przypadku inwestor powinien sięgnąć po możliwe rozwiązania.
Skuteczne dochodzenie roszczeń od kierownika budowy – krok po kroku
W sytuacji, gdy kierownik budowy nie wywiązuje się ze swoich obowiązków lub popełnił błąd, inwestor może skorzystać z kilku rozwiązań, aby dochodzić swoich roszczeń. Jako kancelaria zajmująca się pomocą w przypadku problemów prawnych na budowie oferujemy fachowe doradztwo. Podpowiadamy także, jak krok po kroku dochodzić roszczeń od kierownika budowy zarówno na etapie przedsądowym, jak i na drodze sądowej.
Zgromadzenie dowodów
Warto zacząć od zgromadzenia dowodów potwierdzających winę kierownika budowy. Podstawą są wpisy z dziennika budowy zawierające informacje m.in. o przebiegu poszczególnych etapów prac, podejmowanych decyzjach czy zgłaszanych uwagach. Jest to ważny dokument o dużym stopniu formalności, dlatego znajdujące się w nim zapisy mogą mieć wartość dowodową.
Oprócz dziennika budowy warto także zgromadzić m.in.:
- dokumentację techniczną i projektową – może stanowić dowód na to, że wykonanie jest rozbieżne od zatwierdzonego projektu budowlanego,
- protokoły odbiorów częściowych i końcowych – mogą wskazywać na uchybienia ze strony kierownika budowy,
- opinie biegłych – ekspertyzy opracowane przez rzeczoznawców mogą wskazywać konkretne błędy wykonawcze, wady konstrukcyjne czy niezgodność z projektem, które obciążają kierownika budowy.
Rekomendujemy również przygotowanie dokumentacji fotograficznej oraz nagrań wideo dokumentujących faktyczny stan budynku. Powinny one obejmować wszystkie elementy obiektu, które zostały wykonane nieprawidłowo lub wadliwie. Dowodem może być także korespondencja pisemna oraz mailowa między inwestorem a kierownikiem budowy, w której pierwsza ze stron zgłaszała uwagi, a druga odnosiła się do nich.
Przeanalizowanie umowy — odpowiedzialność kontraktowa
Warto wiedzieć, że kierownik budowy ponosi odpowiedzialność cywilną – kontraktową lub deliktową. W obu przypadkach podstawą prawną jest ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Od tego, czy ma on zawartą umowę z inwestorem zależy, do jakiego rodzaju odpowiedzialności można go pociągnąć. Jeśli tak, to zastosowanie ma odpowiedzialność kontraktowa.
Analiza umowy zawartej z kierownikiem budowy umożliwi ustalenie zakresu jego obowiązków oraz podstawę roszczeń. Należy zwrócić szczególną uwagę m.in. na:
- zadania wyznaczone kierownikowi budowy,
- termin realizacji poszczególnych etapów prac.
Warto również sprawdzić postanowienia dotyczące rozwiązywania ewentualnych sporów.
Wezwanie do polubownego rozwiązania sprawy
Po zgromadzeniu dowodów i analizie umowy należy wezwać kierownika budowy do polubownego rozwiązania sprawy i usunięcia wad lub wypłaty odszkodowania. Konieczne jest przygotowanie rzeczowych argumentów, które pozwolą udowodnić naruszenie. To właśnie dlatego tak ważne jest wcześniejsze zgromadzenie wiarygodnych dowodów.
Przykładowo, kierownik budowy nie uwzględnił obliczeń geodety dotyczących poziomu gruntu i zlecił wykonanie fundamentów na niewłaściwej wysokości. Skutkiem takiego zaniedbania było osiadanie całej konstrukcji budynków oraz pękanie ścian i sufitów. Inwestor może w takiej sytuacji wezwać kierownika budowy do wypłaty odszkodowania za rażące zaniedbanie, które pokryje koszty poniesione na wykonanie prac naprawczych obiektu.
Wezwanie to nie tylko próba polubownego rozwiązania sprawy, ale także ważny dowód, jeśli konieczne będzie wszczęcie postępowania sądowego. Jest bowiem potwierdzeniem, że inwestor dał szansę kierownikowi budowy na rozwiązanie tej sytuacji.
Skierowanie sprawy na drogę sądową
W przypadku, gdy polubowne rozwiązanie sprawy nie dojdzie do skutku, pozostaje skierowanie jej na drogę sądową. Inwestor powinien wskazać, czy podstawą dochodzenia roszczeń jest wspomniana odpowiedzialność kontraktowa wynikająca z umowy zawartej z kierownikiem budowy czy też deliktowa związana z popełnieniem czynu niedozwolonego.
Inwestor musi przedłożyć wszystkie zgromadzone dokumenty, które wykażą, że szkoda powstała w wyniku działania lub zaniechania kierownika budowy. Na ich podstawie sąd podejmie decyzję i wyda wyrok. W rozstrzygnięciu ustali, czy kierownik budowy rzeczywiście ponosi odpowiedzialność kontraktową lub deliktową, a jeśli tak, to określi rozmiar powstałej szkody poprzez zasądzenie kwoty dochodzonej pozwem.
OC kierownika budowy — co warto wiedzieć?
Inżynier budownictwa, a więc także każdy kierownik budowy, musi mieć wykupione ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC). Obejmuje ono szkody wyrządzone w następstwie działania lub zaniechania w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Chroni przed kosztami zarówno kierownika budowy, jak i inwestora. W ramach OC wypłacane jest odszkodowanie np. za popełnienie błędu skutkującego opóźnieniem robót.
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej należy wykupić do 30 dni od dnia wpisania na listę członków izby inżynierów budownictwa i nie później niż w dniu poprzedzającym termin rozpoczęcia wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Minimalna suma gwarancyjna OC w odniesieniu do jednego zdarzenia musi wynosić równowartość 50 000 euro. Wszelkie regulacje dotyczące OC, w tym wyszczególnienie szkód, których nie obejmuje ta polisa, są zawarte w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej architektów oraz inżynierów budownictwa.
Oferujemy kompleksowe usługi z zakresu obsługi prawnej firm z sektora budowlanego. Nasz zespół ma bogate doświadczenie w reprezentowaniu Klientów przed nadzorem budowlanym, organami architektoniczno-budowlanymi i innymi podmiotami. Zapraszamy do zapoznania się z pełną ofertą i kontaktu z kancelarią.
